O mnie

Moje zdjęcie
Jestem studentką Akademii Sztuk Pięknych oraz zapaloną ekolożką. Chcąc pogodzić te dwie pasje, postanowiłam zająć się rocznym projektem malarskim. Na wielkim płótnie, będę dziennie malowała jedno, zagrożone wyginięciem stworzenie, opierając się głównie na "Polskiej Czerwonej Księdze Roślin i Zwierząt". Siłą rzeczy, znajdą się na obrazie stwory, które w naturze nigdy nie będą miały okazji współistnienia, z racji zamieszkiwanego środowiska czy trybu życia.

2012-01-31

Aconitum lycoctonum

Jedna z najsilniej trujących roślin, powodujących zatrzymanie akcji serca i paraliż oddechowy.

2012-01-30

Coronella austriaca

Gniewosz plamisty
Niejadowity wąż, duszący swoje ofiary.
Często mylony z jadowitą żmiją zygzakowatą,

2012-01-29

Felis silvestris

Żbik
Kojarzy się z kotami domowymi (mieszańce - kotożbiki), przez co część naukowców, uważa że na terenie naszego kraju, nie występują żbiki czystej krwi.
Staropolskie słowo "step", później udźwięcznione (zdeb, zdbik, żdbik), oznacza dzikusa, coś dzikiego. Wyraz "zdbik" jest zdrobnieniem tego udźwięcznienia, "żdbik" jest mylnym odmazurzeniem tego zdrobnienia, natomiast współczesna nazwa zwierzęcia jest łatwiejszą do wymówienia formą tego ostatniego słowa.
W krajowej popkulturze, został spopularyzowany przez komiksowego "Kapitana Żbika".

2012-01-28

Prunus fruticosa

Przez Polskę przebiega północno-zachodnia granica zwartego zasięgu,tego niewysokiego krzewu.

2012-01-27

Circaetus gallicus

Gadożer
Nazywany jest również krótkoszponem, co jest pewnego rodzaju przystosowaniem do łatwiejszego chwytania gadów.
W Polsce występuje tylko około 10-15 par lęgowych, na wschodzie kraju (Puszcza Białowieska, Sandomierska i Augustowska, Bieszczady oraz Bagna Biebrzy).

2012-01-26

Bubo bubo

Największa sowa świata.
Łacińska nazwa, wywodzi się od dźwięku jaki wydaje, choć najbardziej adekwatna jest nazwa niemiecka "uhu". W Polsce, do czasu reformy ortograficznej w 1936 roku, obowiązywała nazwa rodzajowa puhacz, co miało uzasadnienie etymologiczne (od czasownika puhać).

2012-01-25

Misgurnus fossilis

Potrafi oddychać powietrzem, a wyjęty z wody, wydaje charakterystyczny pisk, stąd jego polska nazwa gatunkowa.

2012-01-24

Pandion haliaetus

Jego sylwetkę w locie, z charakterystycznie "złamanymi" skrzydłami, ciężko pomylić z innymi drapieżnikami.
Bardzo efektownie wygląda polowanie na ryby, gdy z wyciągniętymi szponami, szybko nurkuje za ofiarą.
Niestety od kilkunastu lat, zauważalny jest spadek liczebności tego gatunku.

2012-01-23

Aconitum degenii

Tojady są jednymi z najbardziej trujących roślin polskich, jednakże na nic zdaje im się ta ochrona, gdyż ludzie namiętnie zrywają ich piękne kwiatostany, a także przesadzają całe rośliny do swoich ogrodów.
Gatunek ten występuje w stanie dzikim, na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

2012-01-22

Tetrao urogallus

To taka wielka (samce mają prawie metr wysokości), leśna kura.
Pomimo ziemistego (głównie szaro-brunatnego) ubarwienia, samce prezentują się wyjątkowo okazale, ze swoim wachlarzowatym ogonem.
Preferuje rozległe, gęste bory i głównie z tej przyczyny jest na skraju wyginięcia.
Józef Chełmoński namalował obraz pt. "Polowanie na głuszca".

2012-01-21

Rosa gallica

Przodkini większości współczesnych ogrodowych, hybrydowych odmian, kiedyś sama pełniła tą rolę, również w polskich ogrodach.
Jej motyw był często wykorzystywany w herbach znamienitych rodów i miast, natomiast w malarstwie została już do cna wyczerpana i obecnie stała się symbolem kiczu w sztuce.

2012-01-20

Lynx lynx

Sama nazwa, to prasłowiańskie słowo, tłumaczone jako szybki. Natomiast nazwa łacińska, wywodzi się z greckiego lygx, czyli świecący.
Zagrożenia wynikają głównie z niskiej lesistości, kłusownictwa oraz wypadków motoryzacyjnych.

2012-01-19

Lepus timidus

Nie jest biały przez cały rok. Jego futro przyjmuje taką barwę na zimę, choć patrząc na ostatnie zimy, marne to przystosowanie ochronne.
Jest mniejszy od swojego szarego kuzyna, do tego posiada krótkie uszy, a palce tylnych łap są gęsto owłosione i gdy zostają rozszerzone, pełnią funkcję rakiet śnieżnych.

2012-01-18

Spiraea media

Niepozorny krzew (max 2 metry wysokości), rosnący Bieszczadach i Pieninach, zawędrował do nas z Azji.
Odporny na suszę, zatem w warunkach sztucznych jest zalecany do rekultywacji hałd.

2012-01-17

Canis lupus

Zwierzę, które chyba już od starożytności, ma najgorszy PR wśród ludzi.
Jego zabójcza natura, niesłusznie utrwalana jest w bajkach dla dzieci, filmach, powieściach.
Swój niechlubny wkład, w utrzymywaniu tego szkodliwego stereotypu, mieli również malarze, m.in.: Józef Chełmoński, Wojciech Kossak, czy Alfred Wierusz-Kowalski, który zwykł mawiać, że "wilka zawsze kupią" i produkował obrazy z nimi na masową skalę.
Z taką złą opinią, wilki były tępione w świetle prawa, do lat 60 poprzedniego wieku, a też współcześnie jego rzadkie pojawienie się, wzbudza niezdrowe emocje.

2012-01-16

Rupicapra rupicapra

Wśród tego gatunku, wyróżniamy aż siedem podgatunków, z których ten zamieszkujący nasze Tatry jest najbardziej zagrożony wyginięciem.
Zagrożeń w środowisku naturalnym ma sporo: różne choroby, drapieżniki (ryś, wilk, orzeł przedni, lis), a szczególnie człowiek.

2012-01-15

Echium russicum

Nazywany również ruskim.
Występuje na Lubelszczyźnie, porastając dzikie łąki.
Objęty ścisłą ochroną gatunkową.

2012-01-14

Aquila clanga

Gatunek skrajnie zagrożony oraz najmniej poznany europejski ptak drapieżny.
Występuje u nich kainizm, polegający na tym że starsze rodzeństwo (wykluwają się dwa pisklęta), nie dzieli się z młodszym pokarmem, a nawet zabija je, traktując jako dodatkowe pożywienie.

2012-01-13

Ardea purpurea

Spotykana w naszym kraju sporadycznie, gnieździ się skrajnie nielicznie (1-3 pary) i nieregularnie.
Jest odrobinę mniejsza od czapli siwej, a w ubarwieniu różni się od niej rdzawo-kasztanowo-purpurowymi elementami.
Objęta ścisłą ochroną gatunkową.

2012-01-12

Rhododendron luteum

Najmniejszy polski rezerwat przyrody Kołacznia (10 arów powierzchni), utworzono żeby chronić jedyne, naturalne stanowisko tego efektownie kwitnącego krzewu.
Nie zostało wyjaśnione, czy jest on reliktem polodowcowym, czy gatunkiem zawleczonym przez Tatarów (legenda mówi, że wydma na której one rosną, jest kurhanem tatarskiego wodza).

2012-01-11

Gyps fulvus

Nad tym całym, potencjalnym zbiorowiskiem malowanych trupów, wespół z bielikiem, kołuje również on.
W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, figuruje jako wymarły ptak lęgowy, jednak pojedyncze egzemplarze zalatują nad terytorium naszego kraju.

2012-01-10

Salmo trutta m. lacustris

Ekologiczna odmiana troci atlantyckiej, stąd ten dziwny dopisek w łacińskiej nazwie.
Osiąga bardzo zróżnicowane rozmiary, a jej ochrona to tzw. wymiar ochronny, czyli minimalna długość osobnika, poniżej której złowione zwierzę musi zostać wypuszczone na wolność. Dla tego gatunku wynosi on pół metra.
Trocie, łososie i inne duże ryby, uwielbiają zjadać niedźwiedzie.

2012-01-09

Sorbus intermedia

Nazwa wskazuje, że pochodzi ze Skandynawii, a na polskim Pomorzu, osiąga południową granicę występowania.
Niewielkie drzewko, często uprawiane jako roślina ozdobna, natomiast objęta ścisłą ochroną gatunkową, na stanowiskach naturalnych.

2012-01-08

Ursus arctos

Tegoroczna zima, raczej nie zachęca do prawidłowego snu zimowego w gawrze. Jeżeli doliczyć do tego, nasilającą się turystykę górską i zagrabianie przez ludzi kolejnych naturalnych przestrzeni, to razem daje obraz, dość niełatwej, współczesnej egzystencji "miluśkich miśków". 
Zresztą drapieżniki te, nigdy nie miały łatwo z ludźmi, konkurując z nimi właściwie o wszystko (terytorium, pokarm), a także będąc zabijanymi dla futra i sadła.

2012-01-07

Pinus cembra

W naszym kraju, występuje tylko wysoko w Tatrach.
Od sosny zwyczajnej różni się długością i ilością igieł w krótkopędzie. Jest ich pięć, długich oraz gęsto osadzonych.
Obecnie zaliczana do gatunków najmniejszej troski, ale cały czas podlega ścisłej ochronie

2012-01-06

Taxus baccata

Nazwa sugeruje zupełnie co innego, niż jest w rzeczywistości.
Owszem jest go sporo w parkach i ogrodach, gdzie został wprowadzony przez człowieka, w wielu różnych odmianach. Natomiast w środowisku naturalnym, występuje skrajnie rzadko.
Tak jak tur, dość wcześnie został objęty ochroną gatunkową, przez króla Władysława Jagiełłę.

Najstarszy polski rezerwat przyrody, stanowiący najliczniejsze, naturalne skupisko cisa w Europie, został nazwany imieniem Leona Wyczółkowskiego, ponieważ uwielbiał on to miejsce, tworząc tutaj obrazy i szkice.

Na przykładzie tego rezerwatu, widać też problemy i pułapki "zamkniętej" (rezerwatowej) ochrony roślin i zwierząt, dla których granice przecież nie istnieją.
Cis jest gatunkiem trującym i toksycznym (również dla siebie), dlatego na terenie samego rezerwatu, nie obserwuje się młodych roślin (ziemia jest zbyt skażona), natomiast bezproblemowo rozsiewany jest wokoło.

2012-01-05

Betula oycoviensis

Kolejne drzewo, które z oddali nie odróżnia się niczym specjalnym od pospolitego gatunku - Brzozy brodawkowatej.
Zresztą według najnowszych ujęć taksonomicznych jest tylko odmianą tejże.

2012-01-04

Acipenser sturio

Wyskakująca z wody ryba, odpłynie za chwilę w siną dal.
W polskich wodach ma status gatunku zanikłego, nie notowanego od około trzydziestu lat.
Wyginął w wyniku nadmiernego odłowu oraz przekształcenia środowiska (zanieczyszczenia, budowa zapór i portów).

2012-01-03

Quercus pubescens

Z dalekiej odległości (takiej jak na obrazie), równie dobrze można go wziąć, za słynnego nestora polskich drzew - Bartka.
Różnice widoczne są z bliska, gdyż ten ciepłolubny gatunek, ma mechate młode pączki, gałązki oraz liście (spodnia strona).
W naszym kraju występuje na jednym naturalnym stanowisku, w rezerwacie Bielinek.

2012-01-02

Haliaeetus albicilla

Wysoko na niebie, kołuje protoplasta polskiego godła.
 Do XIX wieku polowano na niego, w drugiej połowie XX wieku wytrzebiło go powszechne stosowanie DDT, a obecnie zagraża mu głównie ludzka ekspansja, na jego tereny lęgowe.
Ciekawostką jest fakt, że według najnowszej systematyki, nie jest zaliczany do orłów.

2012-01-01

Bos primigenius

Wymarły, parzystokopytny olbrzym (przodek bydła domowego), żyjący na terenie całej Eurazji.
Silnie związany z naszym krajem, gdyż to u nas padły ostatnie egzemplarze tego gatunku.
To również nasi władcy (Jagiellonowie), podjęli pierwszą na świecie, świadomą próbę, ochrony populacji dzikiego zwierzęcia.

Nad jego martwym ciałem, odbędzie się tytułowy "Kondukt żałobny", innych polskich stworzeń, zagrożonych wyginięciem.