O mnie

Moje zdjęcie
Jestem studentką Akademii Sztuk Pięknych oraz zapaloną ekolożką. Chcąc pogodzić te dwie pasje, postanowiłam zająć się rocznym projektem malarskim. Na wielkim płótnie, będę dziennie malowała jedno, zagrożone wyginięciem stworzenie, opierając się głównie na "Polskiej Czerwonej Księdze Roślin i Zwierząt". Siłą rzeczy, znajdą się na obrazie stwory, które w naturze nigdy nie będą miały okazji współistnienia, z racji zamieszkiwanego środowiska czy trybu życia.

2012-07-14

Buprestis splendens


Galium pumilum


Takiej obsuwy czasowej jeszcze nie było, ale ostatnio jestem maksymalnie zawalona pracą.

2012-07-01

Centaurium littorale

Halofit (roślina znosząca znaczne zasolenie środowiska).
Rośnie m.in. w Rezerwacie Słone Łąki we Władysławowie.

2012-06-30

Panurus biarmicus

Swoją nazwę wzięły od ciemnych plam po bokach dzioba, które posiadają tylko samce.

2012-06-06

Bryodema tuberculatum


Cornus suecica


Drugie spóźnienie podczas publikacji.
Tym razem wywołane jutrzejszym świętem, które zaczęłyśmy obchodzić już dziś, czyli wczoraj.

2012-06-04

Myotis dasycneme

Nazywany jest też łydkowłosym.
Związany z dużymi zbiornikami wody, nad którymi poluje na swoje ofiary (muchówki, chrząszcze, chruściki, motyle).

2012-06-03

Allium sibiricum

Rośnie tylko w Sudetach i Karpatach, preferując świetliste, wilgotne łąki.

2012-06-02

Strobilomyces strobilaceus

Jedyny grzyb w Europie z rodzaju szyszkowców (ciężko pomylić go z innymi gatunkami).
Pod względem stwierdzenia jadalności, źródła są sprzeczne.

2012-06-01

Asplenium cuneifolium

Na pierwszy rzut oka jej liście wyglądają jak pietruszka, gdyby nie liczne kupki z zarodniami, na spodniej ich stronie.
Zresztą gatunek ten jest bardzo zmienny pod względem długości liści oraz wielkości i kształtu odcinków liściowych (bez znaczenia taksonomicznego).
Występuje na sudeckim przedgórzu.

2012-05-31

Ciconia nigra

Dzisiaj obchodzimy Dzień Bociana.
Gniazduje w podmokłych, starych drzewostanach, unikając otwartych przestrzeni.

Bocian czarny jest bliskim krewniakiem bociana białego, który obok orła białego jest symbolem naszego kraju.
Jednym z najbardziej znanych polskich obrazów jest dzieło Józefa Chełmońskiego "Bociany".

2012-05-30

Phyllodesma ilicifolia

Prawdopodobnie motyl wymarły w naszym kraju. Od około 10 lat nie notowany, pomimo intensywnych poszukiwań.

2012-05-29

Eleocharis parvula

Bylina występująca w różnych rejonach świata (od Azji, poprzez Egipt, Europę, Kubę, po Amerykę Północną).

2012-05-28

Calidris alpina

Obserwowanych jest tylko 10-20 par lęgowych w Polsce, natomiast notuje się duże ilości osobników (liczone w tysiącach) , w czasie jesiennych wędrówek.
Występuje na półkuli północnej (9 podgatunków).

2012-05-27

Orchis purpurea

Jeden z najrzadszych polskich storczyków.
Jest owadopylny, zwabiając zwierzęta kwiatami, zwodniczo podobnymi do roślin miododajnych, choć sam nektaru nie wytwarza.
Unikatowe są osobniki o kwiatach całkowicie białych.

2012-05-26

Anodonta cygnea

Największy rodzimy małż słodkowodny.
Od szczeżui pospolitej (nie chronionej) oprócz wielkości, odróżnia się charakterystycznym trójkątem w miejscu łączenia skorupy oraz prawie całkowicie zredukowanym zamkiem.

2012-05-25

Carex pallescens

Bylina porastająca ubogie (piaszczysto-gliniaste) siedliska.

2012-05-24

Ixobrychus minutus

Jest najmniejszym gatunkiem czapli (wielkości czajki), z wyraźnym dymorfizmem płciowym.

2012-05-23

Emys orbicularis

Żółw błotny
Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Żółwia.
Naszemu jedynemu naturalnie występującemu gatunkowi, zagraża głównie konkurencja ze strony żółwia czerwonolicego, który jest wypuszczany przez ludzi do rzek i jezior.

2012-05-22

Coracias garrulus

Niegdyś dość pospolita w naszym kraju, obecnie notuje się tylko 60-70 par lęgowych na wschodzie.
Jeden z najbarwniejszych ptaków, odżywiający się owadami, drobnymi kręgowcami, a jesienią również owocami.

2012-05-21

Schoenoplectus mucronatus

Oczeret sztyletowaty
Charakterystyczny gatunek z rodziny ciborowatych, łatwo rozpoznawalny po ostro zakończonej łodydze w kształcie sztyletu.
Występuje tylko na trzech naturalnych stanowiskach.

2012-05-20

Fistulina hepatica

Młode owocniki barwą i kształtem przypominają zwierzęcą wątrobę.
Pasożytuje głównie na dębach. W początkowej fazie rozkładu drewna, które postępuje bardzo powoli, nabiera ono czerwony odcień, przez co podnosi się jego wartość w meblarstwie.

2012-05-19

Osmoderma eremita

Pachnica dębowa
Duży żuk będący reliktem lasów pierwotnych, ściśle związany ze starym drzewostanem, w którym występują próchniejące drzewa.
Jego larwy rozwijają się 3-4 lata, gdyż odżywiają się częściowo rozłożonym przez grzyby drewnem, będącym pożywieniem mało kalorycznym.
Jest zagrożona wyginięciem głównie przez agresywną gospodarkę leśną oraz intensywne wycinanie wiekowych alei drogowych.

2012-05-18

Cyperus flavescens

Cibora żółta
Spotykana w tropikalnych i umiarkowanych strefach Ziemi, w znacznym rozproszeniu.

2012-05-17

Romanogobio albipinnatus

Kiełb białopłetwy
Maleńka ryba karpiowata, występująca na około 20 stanowiskach na terenie kraju.
Ze względu na znikome znaczenie gospodarcze jego biologia jest mało poznana.

2012-05-16

Campanula bohemica

Dzwonek karkonoski
Jedyne jego miejsca występowania na świecie to Karkonosze oraz Wysoki Jesionik.

2012-05-15

Phengaris alcon

Ze względu na niejasną sytuację taksonomiczną, często jest traktowany jako forma ekologiczna modraszka Rebela, od którego jest nieodróżnialny morfologicznie i genetycznie.
Gąsienice najpierw żerują na kwiatostanach goryczki wąskolistnej, by po 2-3 tygodniach opaść na ziemię, skąd zabierane są przez mrówki z rodzaju wścieklic do gniazda, gdzie zmylone wydzielanymi przez gąsienicę feromonami, traktowane są jak ich larwy.

2012-05-14

Nymphoides peltata

Pomimo ogólnego podobieństwa do grzybieni, nie ma z tymi roślinami wiele wspólnego, a bliżej spokrewniona jest z astrami.

2012-05-13

Porzana parva

Malutka (wielkości szpaka) krewniaczka żurawia.
Podczas lęgu wije dwa gniazda, zawieszone nad lustrem wody na łodygach trzcin.

2012-05-12

Juncus triglumis

Jest szeroko rozprzestrzeniony na półkuli północnej (Azja, Europa, Ameryka Północna), natomiast w Polsce występuje tylko na kilku stanowiskach w Tatrach.

2012-05-11

Somatochlora alpestris

Ważka występująca w górskich torfowiskach wysokich, preferująca drobne kałuże sfagnowe, wypełnione głównie wodą roztopową.

2012-05-10

Carex magellanica

Tylko kilkadziesiąt okazów rośnie w Karkonoszach: koło Wielkiego Stawu oraz pod Szrenicą.
Bezpośrednie zagrożenia to sąsiedztwo szlaku turystycznego oraz konkurencja bardziej ekspansywnych gatunków.

2012-05-09

Vespertilio murinus

Średniej wielkości nietoperz, migrujący na zimę w cieplejsze regiony.

2012-05-08

Pericallia matronula

Nie jest gatunkiem prawnie chronionym, dlatego ze względu na znaczną urodę, zagrożona jest wyłapywaniem przez kolekcjonerów.

2012-05-07

Najas flexilis

Mało efektowna roślina z rodziny żabiściekowatych, zaliczona do gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem.

2012-05-06

Sarcoscypha coccinea

Charakterystyczne czerwone miseczki, można spotkać od grudnia do maja, głównie na terenie olsów.
Naukowcy nie są zgodni, co do jadalności tego gatunku.

2012-05-05

Astacus astacus

Jeszcze sto lat temu, polskie wody były pełne tych stworzeń, stąd dość dużo potraw w kuchni staropolskiej, bazujących na tych skorupiakach.
Jest bioindykatorem czystości wody. Jego populacja zmniejszyła się głównie z powodu raczej dżumy, przywleczonej w XIX wieku z Ameryki Północnej. Dodatkowo został wyparty ze środowiska przez uodpornionego na tą chorobą raka pręgowanego, również mniej wymagającego w stosunku do czystości wody.

2012-05-04

Adonis flammea

Rzadki chwast zbóż i roślin okopowych. Z racji udoskonalenia metod zwalczania chwastów, zagrożony wyginięciem. Aby niemu przeciwdziałać, zakłada się specjalne ogródki chwastów.

2012-05-03

Borysthenia naticina

Ginie głównie z powodu zanieczyszczenia środowiska. Sama ochrona gatunkowa mało pomaga, zatem powinno się objąć ochroną rezerwatową, odcinki rzek w których występuje.

2012-05-02

Allium rotundum

Gatunek zawleczony z terenów cieplejszych, występujący na Lubelszczyźnie.

2012-05-01

Lampetra fluviatilis

To pasożytniczy bezżuchwowiec, który na okres tarła wraca z morza do rzek. Wówczas znacznym modyfikacjom ulega jego ciało (m.in. zanika układ pokarmowy). Po rozrodzie dorosłe osobniki giną.

2012-04-30

Rosalia alpina

Jeden z najpiękniejszych chrząszczy w Polsce.
Jego larwy żerują w głównie w drewnie bukowym przez 3-4 lata.

2012-04-29

Carex pulicaris

Niewielka roślina rosnąca na zabagnionych łąkach i torfowiskach.

2012-04-28

Sicista subtilis

Gryzoń o bardzo długim ogonie, odżywiający się głównie owadami. 
Dobowe zapotrzebowanie pokarmowe wynosi 50-100% masy ciała.

2012-04-27

Eriogaster catax

Motyl prowadzący nocny tryb życia, jednakże rzadko przylatujący do światła.
Gatunek dość łatwy w hodowli (polifag), dlatego zalecane jest wzmacnianie naturalnych populacji, wypuszczaniem osobników hodowlanych.

2012-04-26

Minuartia setacea

W 1981 roku potwierdzono tylko jedno stanowisko tej rośliny, w podszczytowych partiach Trzech Koron (Pieniny).

2012-04-25

Charadrius hiaticula

Występuje bardzo nielicznie wzdłuż wybrzeża Bałtyku, a znacznie liczniej nad nieuregulowanymi odcinkami dużych rzek: Wisły, Bugu, Narwi, Pilicy i Warty.
Zagrożona przez utratę siedlisk lęgowych i wysokie straty lęgowe.

2012-04-24

Artemisia pontica

Nazywana jest również piołunem rzymskim i stosowana w ziołolecznictwie (układ krwionośny oraz trawienny).
W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin, oznaczona jako gatunek krytycznie zagrożony.

2012-04-23

Arctia villica

Ciepłolubny motyl, występujący dość rzadko na terenie całego kraju.

2012-04-22

Ganoderma lucidum

Ten rosnący najczęściej na dębach grzyb, stosowany jest w Japonii, od kilku tysięcy lat, w leczeniu wielu przewlekłych chorób i nazywany jest grzybem nieśmiertelności.
Zanim zaczęto go uprawiać, jego cena równała się cenie złota.

2012-04-21

Erebia pronoe

Bardzo rzadki motyl (zaledwie kilkadziesiąt osobników w naszym kraju), występujący tylko w Tatrach Zachodnich.
Nie jest objęty ochroną gatunkową, pomimo statusu silnie zagrożonego wyginięciem.

2012-04-20

Melica ciliata

Gatunek wysokiej (ok 60 cm) trawy, rosnącej na nasłonecznionych, suchych stanowiskach.

2012-04-19

Falco peregrinus

Jest najszybciej poruszającym się organizmem na świecie, gdyż w locie pikowym potrafi osiągnąć prędkość 320 km/h.
Od czasów średniowiecza, był najczęściej układanym ptakiem drapieżnym, wybitnie przystosowanym do łowów na zwierzynę lotną.
W latach 50 i 60 XX wieku, nastąpił dramatyczny spadek jego liczebności, ze względu na masowe użycie biocydów (m.in. DDT) w rolnictwie. Od połowy lat 80. XX wieku, w ramach Programu Restytucji Populacji Sokoła Wędrownego w Polsce, z powodzeniem prowadzona jest jego reintrodukcja do odpowiadających mu biotopów.

2012-04-18

Nymphaea candida

Roślina bardzo podobna do grzybienia białego, od którego różni się przedew wszystkim kolorem znamion pręcików (grzybienie północne - czerwony, grzybienie białe - żółte). Z racji tego podobieństwa, bardzo często są mylone, przez co nie jest dokładnie poznane rozmieszczenie tego gatunku.

2012-04-17

Lycaena dispar

Pomarańczowy motyl, latający dość pospolicie nad podmokłymi łąkami całego kraju.
Gąsienice tego owada, żerują na liściach szczawiu.

2012-04-16

Littorella uniflora

Przybrzeżna, niepozorna roślina jezior oligotroficznych.
Osobniki rosnące głębiej, rozmnażają się wegetatywnie, przez rozłogi.

2012-04-15

Cotoneaster tomentosus

Występuje tylko na 6 stanowiskach w polskiej części Tatr Zachodnich.
Liście, kwiaty i owoce pokryte są kutnerem, czyli gęstymi, poplątanymi włoskami, działającymi niczym futro u zwierząt.

2012-04-14

Saperda punctata

Monofag żerujący na wiązach, które z racji znacznego wymierania, spowodowanego holenderską chorobą wiązów, są też przyczyną zaniku tego owada.
Pomimo umieszczenia w Czerwonej Księdze Zwierząt, gatunek nie jest objęty ochroną prawną.

2012-04-13

Carex limosa

Niepozorna roślina, której występowanie zagrożone jest przez osuszanie i eksploatację torfowisk oraz naturalną sukcesję roślin wyższych.

2012-04-12

Lanius senator

Jak inne ptaki z rodziny dzierzbowatych, swoje ofiary (bezkręgowce i małe kręgowce) nabija na ciernie i ostre gałązki w celu unieruchomienia.
Sukcesywne zmniejszanie się populacji, spowodowane jest głównie zmianami klimatycznymi (zimne, deszczowe lata), co ma wpływ na ich sukces rozrodczy.

2012-04-11

Woodsia alpina

Niewielka, niepozorna paproć, rosnąca w skalnych szczelinach.
Odnotowano tylko cztery stanowiska: jedno w Sudetach oraz trzy w Tatrach.

2012-04-10

Saxifraga sponhemica

Rośnie tylko w Sudetach, a dokładniej w Górach Stołowych, na skalnych ścianach i piargach, o odczynie zasadowym.

2012-04-09

Polyommatus ripartii

Motyl wymagający muraw o charakterze stepowym, które w naszym kraju sukcesywnie zarastają drzewami i krzewami. Wiosenne wypalanie traw oraz odłów kolekcjonerski, również przyczyniają się do spadku jego liczebności.

2012-04-08

Reseda phyteuma

 Z około osiemdziesięciu gatunków rezedowatych, pochodzących głównie z obszaru śródziemnomorskiego, w Polsce występują tylko trzy gatunki. Dwa z nich są pospolitymi chwastami, natomiast ten jest niezwykle rzadki.

2012-04-07

Astraeus hygrometricus

Swoją nazwę bierze od zewnętrznej osłony, która w dojrzałych owocnikach pęka na wiele (4-10) grubych, skórzastych, higroskopijnych ramion, rozchylających lub zamykających się w zależności od wilgotności powietrza.

2012-04-06

Loxia pytyopsittacus

Ostatni lęg tęgo łuszczaka, zanotowano w 1962 roku na Półwyspie Helskim. Od tego czasu ptak bardzo rzadko zalatujący w okresie zimowym, uznany za gatunek wymarły w naszym kraju.
Potężny, skrzyżowany dziób, służy do wyłuskiwania nasion z szyszek (głównie twardszych sosnowych), czego nie potrafi podobny, mniejszy, bardziej częsty krzyżodziób świerkowy.

2012-04-05

Dactylorhiza ruthei

Nazywana też Stoplamek lub po prostu Storczyk Ruthego. W niektórych ujęciach taksonomicznych, uważana jest za odmianę Kukułki bałtyckiej, od której różni się brakiem plam na liściach i jaśniejszą barwą kwiatów.

2012-04-04

Spergularia media

Roślina z rodziny goździkowatych, uznana w Polsce za gatunek wymarły.

2012-04-03

Sternula albifrons

Najmniejsza rybitwa, której grozi wyginięcie w wyniku zmian środowiska, a dokładniej regulacji koryt rzecznych oraz budowy zbiorników retencyjnych.

2012-04-02

Elatine alsinastrum

W Polsce występują cztery gatunki nadwodników i wszystkie wpisane zostały do Czerwonej Księgi.
Jak sama nazwa wskazuje, ten gatunek charakteryzuje się liśćmi rosnącymi w okółkach.

2012-04-01

Asplenium adulterinum

Najrzadsza zanokcica polskiej flory, która jest mieszańcem diploidalnych paproci: zanokcicy skalnej i zielonej. Wydając zdolne do kiełkowania zarodniki jest uznawana za odrębny gatunek. 

2012-03-31

Bison bonasus

Największy, współcześnie żyjący ssak lądowy Europy.
Pomimo dość wcześnie wprowadzonych form ochrony gatunkowej (XVI wiek), w kwietniu 1919 roku zabito ostatniego, żyjącego na wolności osobnika.
Współcześnie żyjące żubry (około 3000 osobników) są potomkami zaledwie 12 zwierząt, z 54 żyjących na całym świecie w niewoli. 
W wyniku efektu wąskiego gardła, ich różnorodność genetyczna jest niewielka, przez co narażone są na liczne choroby.
Z racji swojej wyjątkowości, wielkości i rzadkości jest zwierzęciem bardzo często wykorzystywanym w sztuce (heraldyka, grafika, malarstwo, rzeźba, a nawet marka piwa, czy komiks).

Primula halleri

Występował w trawiastych miejscach kosodrzewiny, na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego.
Obecnie uznany za gatunek wymarły.

Pierwsza obsuwa czasowa w publikacjach blogowych została zaliczona.
Spóźniłam się tylko 7 minut.

2012-03-29

Lindernia procumbens

Zimę przeżywa w postaci nasion, by zakiełkować dopiero latem (jej okres wegetacji trwa tylko 2-3 miesięcy).
Na początku XX wieku notowano ją na ponad 300 stanowiskach w Polsce. Obecnie znane jest 9 lokalizacji, z czego największe skupisko (kilka tysięcy osobników) znajduje się w okolicach Dobrodzienia.

2012-03-28

Lithospermum purpurocaeruleum

Łacińska nazwa rodzajowa, oznacza "ziarna z kamienia", które są maleńkie i bardzo twarde.
W medycynie naturalnej (hinduskiej, afrykańskiej oraz indiańskiej), stosowany jako skuteczny środek antykoncepcyjny, co współcześnie zostało dowiedzione badaniami klinicznymi.

2012-03-27

Numenius arquata

Największy europejski siewkowiec, z bardzo charakterystycznym, długim, wygiętym łukowato dziobem.
Potrafi przystosować się do intensywnej gospodarki rolnej, nie lękając się obecności ludzi, jednakże do rozrodu potrzebuje około 11 tygodni względnego spokoju.

2012-03-26

Thymus praecox

Rzadko występuje na stanowiskach naturalnych, natomiast dość chętnie uprawiana w ogródkach skalnych, jako roślina okrywowa.

2012-03-25

Apium inundatum

Nazywana jest również selerem wodnym. Uznana za gatunek wymarły w polskim, środowisku naturalnym. Stosowana czasem jako roślina akwarystyczna.

2012-03-24

Trichophorum alpinum

Relikt polodowcowy.
Występuje głównie w górach, gdzie mocno narażona jest na zadeptywanie przez turystów, gdyż rośnie przy silnie uczęszczanych szlakach.

2012-03-23

Pedicularis hacquetii

Rośnie w Tatrach i na Babiej Górze.
Półpasożyt pobierający z żywicieli (innych roślin) wodę i sole mineralne.
Zagrożony głównie przez zadeptywanie przy szlakach turystycznych oraz zjadanie przez zwierzęta.

2012-03-22

Gladiolus palustris

Roślina z rodziny kosaćcowatych, która swoją nazwę bierze od liści, z charakterystycznym kształtem.

2012-03-21

Muscari comosum

Roślina sprowadzona z basenu Morza Śródziemnomorskiego w czasach wczesnohistorycznych (archeofit). Przez Polskę biegnie północna granica jej zasięgu.
Uprawiana jako roślina ozdobna.

2012-03-20

Colias palaeno

Motyl z rodziny bielinkowatych, której podstawową rośliną żywicielską jest borówka bagienna.

2012-03-19

Herminium monorchis

Storczyk rosnący jedynie w słynnej Dolinie Rospudy.
Wymiera z powodu odwadniania torfowisk i intensyfikacji gospodarki rolnej.

2012-03-18

Anthericum liliago

Bylina rosnąca na stanowiskach kserotermicznych (mocno nasłonecznionych), występująca jedynie w zachodniej części kraju (doliny Odry i Warty).

2012-03-17

Pinguicula vulgaris

Nazwa tej rośliny, pochodzi prawdopodobnie od pokrytych lepkim śluzem ("tłustych") liści, w które chwytają owady, uzupełniając tym samym niedobory azotu.
Jest dość rzadka, choć myślę, że widuje ją (ignorując zupełnie) dużo ludzi, mijających Skałę Pisaną w Dolinie Kościeliskiej.

2012-03-16

Lucanus cervus

Ma bardzo długi okres rozwoju (larwa żyje 4 lata), co wpłynęło na jego niemal doszczętne wytępienie (szacuje się, że w Polsce jest tylko około tysiąca tych owadów).
Ze względu na atrakcyjny wygląd (samce mają ogromne żuwaczki w kształcie jelenich poroży), jest dość częstym motywem w sztuce (m.in. akwarela Albrechta Dürera).

2012-03-15

Veratrum nigrum

Wysoka roślina (do 1,3 m), rosnąca na Roztoczu.
Zawiera liczne, trujące alkaloidy, z których część stosowana jest leczniczo w medycynie i weterynarii.

2012-03-14

Myosotis stenophylla

W Polsce gatunek prawdopodobnie wymarły, spotykany u naszych południowych sąsiadów.

2012-03-13

Pulsatilla vulgaris

Prawdopodobnie wymarła na naturalnych stanowiskach, natomiast jest często uprawianą rośliną ozdobną, kwitnącą wczesną wiosną.

2012-03-12

Sabanejewia aurata

Ryba żyjąca w szybko płynących wodach (rzeki, strumienie).

2012-03-11

Picoides tridactylus

W odróżnieniu od reszty polskich dzięciołów, zamiast czterech, posiada trzy palce (dwa skierowane do przodu, jeden do tyłu).
Sylwetką przypomina dzięcioła dużego lub średniego, natomiast w upierzeniu brakuje u niego, charakterystycznego dla tamtych gatunków, koloru czerwonego.

2012-03-10

Polemonium caeruleum

Nazwa rośliny pochodzi od greckiego „polemos” (wojna) i łacińskiego „coeruleum” (błękitny). W Starożytnej Grecji toczył się spór pomiędzy Polemonem z Pontu i Filetajrem z Kapadocji o to, kto jako pierwszy odkrył jej własności lecznicze (wykrztuśne, uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, przyspieszające jej krzepnięcie, zmniejszające poziom cholesterolu.

2012-03-09

Batrachium penicillatum

Roślina wodna z rodziny jaskrowatych, występująca w strumieniach i rzekach, o dość szybkim nurcie i niskiej temperaturze.
Jej piękne, kwitnące, duże łany, można podziwiać w nurcie rzeki Biała Lądecka, płynącej przez sanatoryjną miejscowość Lądek-Zdrój.

2012-03-08

Tetrao tetrix

Dziki kurak, z charakterystycznym, lirowatym ogonem.
Jest dość częstym motywem malarstwa myśliwskiego, eksploatowanym chociażby przez mało znanego, przedwojennego malarza Adama Setkowicza.

2012-03-07

Rhodeus sericeus

Kuzynka karpia, która ma dość ciekawy sposób rozrodu.
Składają jaja na płatach skrzelowych dużych małży słodkowodnych. Wylęg następuje po 20 dniach, a larwy pozostają we wnętrzu ochronnej muszli, jeszcze około 14 dni.

2012-03-06

Grifola frondosa

W języku japońskim nazywany jest Maitake, co dosłownie znaczy tańczący grzyb, gdyż jeśli ktoś znalazł go rosnącego “na dziko”, zaczynał tańczyć z radości, bo był tak cenny jak srebro. 
Posiada liczne właściwości lecznicze: zdolność regulowania ciśnienia krwi, poziomu glukozy, insuliny oraz cholesterolu, trójglicerydów czy fosfolipidów, może też być pomocny w leczeniu nadwagi, stosuje się go jako środek towarzyszący przy leczeniu raka i AIDS.

2012-03-05

Ligularia sibirica

Gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem, występujący w Polsce na sześciu stanowiskach. Jedno z nich, znajduje się w okolicy Szczekocin, gdzie przedwczoraj miała miejsce tragedia (3 marca o godz. 20.57 na zjeździe z Centralnej Magistrali Kolejowej w kierunku Krakowa, zderzyły się czołowo pociągi TLK "Brzechwa" z Przemyśla do Warszawy i Interregio "Jan Matejko" relacji Warszawa-Kraków. Zginęło 15 osób, dziesiątki innych zostały ranne).

2012-03-04

Anas penelope

Polska nazwa gatunkowa tej kaczki, wzięła się od dźwięcznych świstów, wydawanych przez samce podczas godów.

2012-03-03

Rana dalmatina

Nazywana jest również dalmatyńską.
Zaliczana do sztucznego taksonu żab brunatnych.
Mimo niewielkiej wielkości (9 cm), potrafi skakać na odległość około dwóch metrów.

2012-03-02

Viola uliginosa

W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin, gatunek krytycznie zagrożony wymarciem.
Fiołki są nagminnym motywem malarskim, a w symbolice oznaczają m.in.: cnotę, prawdę, wierność, miłość, szczęście, szczerość, przemijanie, żałobę.

2012-03-01

Trapa natans

Gatunek szczególnie zagrożony wymarciem na skutek regulacji rzek, wypłycania i zarastania starorzeczy, skażenia chemicznego wód, zabiegów pielęgnacyjnych gospodarki rybackiej.
Orzechy są jadalne i na tyle smaczne, że kiedyś pieczono z nich ciastka. Natomiast ze skorupek wyrabiano ozdoby.

2012-02-29

Luscinia svecica

Jak sama nazwa sugeruje, migruje na duże odległości (do Afryki oraz południowej Azji).
Z racji swojego kolorowego ubarwienia, jest dość wdzięcznym i często wykorzystywanym motywem w malarstwie.

2012-02-28

Arum maculatum

Gatunek uznany za wymierający w naszym kraju.

2012-02-27

Mustela lutreola

Powszechnie uważa się, że została wyparta ze środowiska, przez swoją większą, amerykańską kuzynkę. Tymczasem prawda jest taka, że wyginęła na początku XX wieku, a dopiero kilkadziesiąt lat później, ekologiczną niszę po niej, zajęły przybyszki zza oceanu, a dokładniej uciekinierki z hodowli futrzarskich.

2012-02-26

Acrocephalus paludicola

Malutki, niepozorny, "szary" ptaszek, śpiewający wśród torfowisk.
Szeroko zakrojony program ochrony tego gatunku, realizowany jest przez Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.

2012-02-25

Fritillaria meleagris

Bardzo rzadki gatunek lilii, którą laik mógłby pomylić z tulipanem.

2012-02-24

Isoëtes lacustris

Relikt epoki lodowcowej.
Występuje w jeziorach o dużej przejrzystości wody, z niską trofią oraz piaszczysto-mulistym dnem.

2012-02-23

Margaritifera margaritifera

Dawniej występowała pospolicie w wodach całej Europy, jednakże znaczna wrażliwość na zanieczyszczenie środowiska, spowodowała jej wyginięcie, choć jeszcze w 2007 roku, w jednym z sudeckich potoków, odnaleziono puste muszle tego małża.

2012-02-22

Glis glis

Te podobne do pospolitych wiewiórek gryzonie, śpią jeszcze smacznie, w podziemnych norkach. Obudzą się mniej więcej w maju.
Żeby mogły egzystować na danym terenie, potrzebują zwartego drzewostanu, aby swobodnie przemieszczać się w koronach drzew.

2012-02-21

Marsilea quadrifolia

Niech Państwa nie zmyli znajomy wygląd czterolistnej koniczyny, bo to po pierwsze roślina wodna, po drugie paproć, a do tego wymarła w warunkach naturalnych, jednak introdukowana do zbiorników w okolicy Puław.

2012-02-20

Cephalanthera rubra

Buławnik czerwony
Dość rzadki storczyk, z tendencją do zmniejszania liczebności w wyniku prac leśnych przy pozyskiwaniu drewna oraz zacieniania stanowisk, przez rozrastające się drzewa.

2012-02-19

Polistes gallicus

Gatunek osy, który potrafi użądlić najbardziej boleśnie ze wszystkich występujących w Europie owadów.
Zanika prawdopodobnie wskutek częstego koszenia trawników i innych nieużytków.

2012-02-18

Merops apiaster

Bardzo kolorowy ptak, który sporadycznie ubarwia polski krajobraz.
Poluje na owady w locie, natomiast opowieści o niszczeniu pszczelich rodzin (stąd łacińska nazwa apiaster) są fałszywe.

2012-02-17

Apium nodiflorum

Krytycznie rzadki gatunek w naszym kraju. 
Jedyne stanowisko we wsi Królów, to rów odwadniający o powierzchni kilkunastu m², zagrożone zarośnięciem przez roślinność łąkową, lub zmianą stosunków wodnych.

2012-02-16

Lacerta viridis

Największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w Europie Środkowej, posiadająca obecnie status zanikłego gatunku w Polsce.
Jej wizerunek, zaprojektowany przez Roberta Kotowicza, trafił na okolicznościowe monety, bite przez NBP.
Natomiast jaszczurka niewiadomego gatunku, znajduje się na posągu Apollo Sauroktonosa.

2012-02-15

Triturus cristatus

Płaz wodno-lądowy, którego cechą charakterystyczną jest brak błon pławnych, gdyż główną siłą napędową podczas pływania, jest silnie spłaszczony ogon.

2012-02-14

Gavia arctica

Gniazdował w północnej Polsce, a obecnie jest tylko ptakiem zimującym.

2012-02-13

Hericium erinaceus

W Japonii oraz Chinach jeden z ulubionych grzybów jadalnych, w Polsce jest bardzo rzadki, pod ścisłą ochroną.

2012-02-12

Nuphar pumila

Grzybieniowate są dość często eksploatowanym motywem w malarstwie. Claude Monet tworzył całe cykle z nenufarami
Szkic bardzo podobnego grążela żółtego, wykonał też Stanisław Wyspiański.

2012-02-11

Rubus chamaemorus

Malina moroszka
Typowy relikt polodowcowy, z czasów gdy nasz kraj porastała tundra.
Roślina pospolita w krajach skandynawskich, gdzie jej lekko cierpkie owoce uważane są przysmak.

2012-02-10

Juniperus sabina

Jedyne potwierdzone stanowiska, znajdują się w Pieninach Centralnych.
Często sadzony w ogrodach, jako roślina ozdobna. Dawniej używany do wykonywania maści rozgrzewających skórę oraz w celach poronnych, co niejednokrotnie spowodowało śmierć kobiety (silnie trujący).

2012-02-09

Phoxinus perenurus

Maleńka rybka (kuzynka karpia), a ostatnio udało jej się zablokować budowę obwodnicy Warszawy.
Sprawa jest o tyle dyskusyjna, bo do końca nie wiadomo, czy staw w okolicy Zielonki jest jej naturalnym siedliskiem, czy został nią zarybiony przez mieszkańców, którzy w ten sposób bronią się przed ruchem kołowym, w pobliżu swoich domów.

2012-02-08

Aldrovanda vesiculosa

Wodna roślina mięsożerna.
Tak jak rosiczki, z którymi jest spokrewniona, chwyta swoje ofiary chwytnymi liśćmi.

2012-02-07

Spermophilus citellus

Łacińską nazwę rodzajową, można przetłumaczyć, jako "lubiący nasiona", natomiast polska nazwa gatunkowa, pochodzi od słówka moręg, oznaczającego pręgę.
W Polsce gatunek ten był wymarły do lat 80 ubiegłego wieku. Jego reintrodukcja w naszym kraju, odbywa się od niecałych dziesięciu lat.

2012-02-06

Dendroleon pantherinus

Mrówkolew drzewny
Na terenu Polski, został wykazany w pierwszej połowie XIX wieku, tylko jeden (Wzgórza Trzebnickie) i od tamtej pory nie odnotowano jego obecności w kraju.

2012-02-05

Linum austriacum

Roślina kserotermiczna, lubiąca dużo ciepła i słońca.
Naturalnie występuje tylko w okolicach Przemyśla (rezerwat Winna Góra) oraz na Wzgórzach Łuczycko-Jaksmanickich.

2012-02-04

Asio flammeus

Najrzadsza sowa lęgowa w naszym kraju. 
Podczas lotów godowych, szybko i mocno uderzają skrzydłami, które wydają charakterystyczny dźwięk "klaskania", niczym gołębie miejskie.

2012-02-03

Salix lapponum

Niewielki krzew (do 2 metrów), posiadający obustronnie owłosione liście (stąd ich srebrzysty kolor).

2012-02-02

Zamenis longissimus

Największy wąż żyjący w Polsce i Europie Środkowej.
Wykorzystywany jako symbol medycyny (ze względu na swe linienie, symbolizuje ciągłą samoodnowę życia, ozdrowienie, długowieczność, uzdrawianie).

2012-02-01

Padus petraea

Niewielkie drzewo, często posiadające kilka pni, występujące w górach, w piętrze kosodrzewiny.

2012-01-31

Aconitum lycoctonum

Jedna z najsilniej trujących roślin, powodujących zatrzymanie akcji serca i paraliż oddechowy.

2012-01-30

Coronella austriaca

Gniewosz plamisty
Niejadowity wąż, duszący swoje ofiary.
Często mylony z jadowitą żmiją zygzakowatą,

2012-01-29

Felis silvestris

Żbik
Kojarzy się z kotami domowymi (mieszańce - kotożbiki), przez co część naukowców, uważa że na terenie naszego kraju, nie występują żbiki czystej krwi.
Staropolskie słowo "step", później udźwięcznione (zdeb, zdbik, żdbik), oznacza dzikusa, coś dzikiego. Wyraz "zdbik" jest zdrobnieniem tego udźwięcznienia, "żdbik" jest mylnym odmazurzeniem tego zdrobnienia, natomiast współczesna nazwa zwierzęcia jest łatwiejszą do wymówienia formą tego ostatniego słowa.
W krajowej popkulturze, został spopularyzowany przez komiksowego "Kapitana Żbika".

2012-01-28

Prunus fruticosa

Przez Polskę przebiega północno-zachodnia granica zwartego zasięgu,tego niewysokiego krzewu.

2012-01-27

Circaetus gallicus

Gadożer
Nazywany jest również krótkoszponem, co jest pewnego rodzaju przystosowaniem do łatwiejszego chwytania gadów.
W Polsce występuje tylko około 10-15 par lęgowych, na wschodzie kraju (Puszcza Białowieska, Sandomierska i Augustowska, Bieszczady oraz Bagna Biebrzy).

2012-01-26

Bubo bubo

Największa sowa świata.
Łacińska nazwa, wywodzi się od dźwięku jaki wydaje, choć najbardziej adekwatna jest nazwa niemiecka "uhu". W Polsce, do czasu reformy ortograficznej w 1936 roku, obowiązywała nazwa rodzajowa puhacz, co miało uzasadnienie etymologiczne (od czasownika puhać).

2012-01-25

Misgurnus fossilis

Potrafi oddychać powietrzem, a wyjęty z wody, wydaje charakterystyczny pisk, stąd jego polska nazwa gatunkowa.

2012-01-24

Pandion haliaetus

Jego sylwetkę w locie, z charakterystycznie "złamanymi" skrzydłami, ciężko pomylić z innymi drapieżnikami.
Bardzo efektownie wygląda polowanie na ryby, gdy z wyciągniętymi szponami, szybko nurkuje za ofiarą.
Niestety od kilkunastu lat, zauważalny jest spadek liczebności tego gatunku.

2012-01-23

Aconitum degenii

Tojady są jednymi z najbardziej trujących roślin polskich, jednakże na nic zdaje im się ta ochrona, gdyż ludzie namiętnie zrywają ich piękne kwiatostany, a także przesadzają całe rośliny do swoich ogrodów.
Gatunek ten występuje w stanie dzikim, na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

2012-01-22

Tetrao urogallus

To taka wielka (samce mają prawie metr wysokości), leśna kura.
Pomimo ziemistego (głównie szaro-brunatnego) ubarwienia, samce prezentują się wyjątkowo okazale, ze swoim wachlarzowatym ogonem.
Preferuje rozległe, gęste bory i głównie z tej przyczyny jest na skraju wyginięcia.
Józef Chełmoński namalował obraz pt. "Polowanie na głuszca".

2012-01-21

Rosa gallica

Przodkini większości współczesnych ogrodowych, hybrydowych odmian, kiedyś sama pełniła tą rolę, również w polskich ogrodach.
Jej motyw był często wykorzystywany w herbach znamienitych rodów i miast, natomiast w malarstwie została już do cna wyczerpana i obecnie stała się symbolem kiczu w sztuce.

2012-01-20

Lynx lynx

Sama nazwa, to prasłowiańskie słowo, tłumaczone jako szybki. Natomiast nazwa łacińska, wywodzi się z greckiego lygx, czyli świecący.
Zagrożenia wynikają głównie z niskiej lesistości, kłusownictwa oraz wypadków motoryzacyjnych.

2012-01-19

Lepus timidus

Nie jest biały przez cały rok. Jego futro przyjmuje taką barwę na zimę, choć patrząc na ostatnie zimy, marne to przystosowanie ochronne.
Jest mniejszy od swojego szarego kuzyna, do tego posiada krótkie uszy, a palce tylnych łap są gęsto owłosione i gdy zostają rozszerzone, pełnią funkcję rakiet śnieżnych.

2012-01-18

Spiraea media

Niepozorny krzew (max 2 metry wysokości), rosnący Bieszczadach i Pieninach, zawędrował do nas z Azji.
Odporny na suszę, zatem w warunkach sztucznych jest zalecany do rekultywacji hałd.

2012-01-17

Canis lupus

Zwierzę, które chyba już od starożytności, ma najgorszy PR wśród ludzi.
Jego zabójcza natura, niesłusznie utrwalana jest w bajkach dla dzieci, filmach, powieściach.
Swój niechlubny wkład, w utrzymywaniu tego szkodliwego stereotypu, mieli również malarze, m.in.: Józef Chełmoński, Wojciech Kossak, czy Alfred Wierusz-Kowalski, który zwykł mawiać, że "wilka zawsze kupią" i produkował obrazy z nimi na masową skalę.
Z taką złą opinią, wilki były tępione w świetle prawa, do lat 60 poprzedniego wieku, a też współcześnie jego rzadkie pojawienie się, wzbudza niezdrowe emocje.

2012-01-16

Rupicapra rupicapra

Wśród tego gatunku, wyróżniamy aż siedem podgatunków, z których ten zamieszkujący nasze Tatry jest najbardziej zagrożony wyginięciem.
Zagrożeń w środowisku naturalnym ma sporo: różne choroby, drapieżniki (ryś, wilk, orzeł przedni, lis), a szczególnie człowiek.

2012-01-15

Echium russicum

Nazywany również ruskim.
Występuje na Lubelszczyźnie, porastając dzikie łąki.
Objęty ścisłą ochroną gatunkową.

2012-01-14

Aquila clanga

Gatunek skrajnie zagrożony oraz najmniej poznany europejski ptak drapieżny.
Występuje u nich kainizm, polegający na tym że starsze rodzeństwo (wykluwają się dwa pisklęta), nie dzieli się z młodszym pokarmem, a nawet zabija je, traktując jako dodatkowe pożywienie.

2012-01-13

Ardea purpurea

Spotykana w naszym kraju sporadycznie, gnieździ się skrajnie nielicznie (1-3 pary) i nieregularnie.
Jest odrobinę mniejsza od czapli siwej, a w ubarwieniu różni się od niej rdzawo-kasztanowo-purpurowymi elementami.
Objęta ścisłą ochroną gatunkową.

2012-01-12

Rhododendron luteum

Najmniejszy polski rezerwat przyrody Kołacznia (10 arów powierzchni), utworzono żeby chronić jedyne, naturalne stanowisko tego efektownie kwitnącego krzewu.
Nie zostało wyjaśnione, czy jest on reliktem polodowcowym, czy gatunkiem zawleczonym przez Tatarów (legenda mówi, że wydma na której one rosną, jest kurhanem tatarskiego wodza).

2012-01-11

Gyps fulvus

Nad tym całym, potencjalnym zbiorowiskiem malowanych trupów, wespół z bielikiem, kołuje również on.
W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, figuruje jako wymarły ptak lęgowy, jednak pojedyncze egzemplarze zalatują nad terytorium naszego kraju.

2012-01-10

Salmo trutta m. lacustris

Ekologiczna odmiana troci atlantyckiej, stąd ten dziwny dopisek w łacińskiej nazwie.
Osiąga bardzo zróżnicowane rozmiary, a jej ochrona to tzw. wymiar ochronny, czyli minimalna długość osobnika, poniżej której złowione zwierzę musi zostać wypuszczone na wolność. Dla tego gatunku wynosi on pół metra.
Trocie, łososie i inne duże ryby, uwielbiają zjadać niedźwiedzie.

2012-01-09

Sorbus intermedia

Nazwa wskazuje, że pochodzi ze Skandynawii, a na polskim Pomorzu, osiąga południową granicę występowania.
Niewielkie drzewko, często uprawiane jako roślina ozdobna, natomiast objęta ścisłą ochroną gatunkową, na stanowiskach naturalnych.

2012-01-08

Ursus arctos

Tegoroczna zima, raczej nie zachęca do prawidłowego snu zimowego w gawrze. Jeżeli doliczyć do tego, nasilającą się turystykę górską i zagrabianie przez ludzi kolejnych naturalnych przestrzeni, to razem daje obraz, dość niełatwej, współczesnej egzystencji "miluśkich miśków". 
Zresztą drapieżniki te, nigdy nie miały łatwo z ludźmi, konkurując z nimi właściwie o wszystko (terytorium, pokarm), a także będąc zabijanymi dla futra i sadła.

2012-01-07

Pinus cembra

W naszym kraju, występuje tylko wysoko w Tatrach.
Od sosny zwyczajnej różni się długością i ilością igieł w krótkopędzie. Jest ich pięć, długich oraz gęsto osadzonych.
Obecnie zaliczana do gatunków najmniejszej troski, ale cały czas podlega ścisłej ochronie

2012-01-06

Taxus baccata

Nazwa sugeruje zupełnie co innego, niż jest w rzeczywistości.
Owszem jest go sporo w parkach i ogrodach, gdzie został wprowadzony przez człowieka, w wielu różnych odmianach. Natomiast w środowisku naturalnym, występuje skrajnie rzadko.
Tak jak tur, dość wcześnie został objęty ochroną gatunkową, przez króla Władysława Jagiełłę.

Najstarszy polski rezerwat przyrody, stanowiący najliczniejsze, naturalne skupisko cisa w Europie, został nazwany imieniem Leona Wyczółkowskiego, ponieważ uwielbiał on to miejsce, tworząc tutaj obrazy i szkice.

Na przykładzie tego rezerwatu, widać też problemy i pułapki "zamkniętej" (rezerwatowej) ochrony roślin i zwierząt, dla których granice przecież nie istnieją.
Cis jest gatunkiem trującym i toksycznym (również dla siebie), dlatego na terenie samego rezerwatu, nie obserwuje się młodych roślin (ziemia jest zbyt skażona), natomiast bezproblemowo rozsiewany jest wokoło.

2012-01-05

Betula oycoviensis

Kolejne drzewo, które z oddali nie odróżnia się niczym specjalnym od pospolitego gatunku - Brzozy brodawkowatej.
Zresztą według najnowszych ujęć taksonomicznych jest tylko odmianą tejże.

2012-01-04

Acipenser sturio

Wyskakująca z wody ryba, odpłynie za chwilę w siną dal.
W polskich wodach ma status gatunku zanikłego, nie notowanego od około trzydziestu lat.
Wyginął w wyniku nadmiernego odłowu oraz przekształcenia środowiska (zanieczyszczenia, budowa zapór i portów).

2012-01-03

Quercus pubescens

Z dalekiej odległości (takiej jak na obrazie), równie dobrze można go wziąć, za słynnego nestora polskich drzew - Bartka.
Różnice widoczne są z bliska, gdyż ten ciepłolubny gatunek, ma mechate młode pączki, gałązki oraz liście (spodnia strona).
W naszym kraju występuje na jednym naturalnym stanowisku, w rezerwacie Bielinek.

2012-01-02

Haliaeetus albicilla

Wysoko na niebie, kołuje protoplasta polskiego godła.
 Do XIX wieku polowano na niego, w drugiej połowie XX wieku wytrzebiło go powszechne stosowanie DDT, a obecnie zagraża mu głównie ludzka ekspansja, na jego tereny lęgowe.
Ciekawostką jest fakt, że według najnowszej systematyki, nie jest zaliczany do orłów.

2012-01-01

Bos primigenius

Wymarły, parzystokopytny olbrzym (przodek bydła domowego), żyjący na terenie całej Eurazji.
Silnie związany z naszym krajem, gdyż to u nas padły ostatnie egzemplarze tego gatunku.
To również nasi władcy (Jagiellonowie), podjęli pierwszą na świecie, świadomą próbę, ochrony populacji dzikiego zwierzęcia.

Nad jego martwym ciałem, odbędzie się tytułowy "Kondukt żałobny", innych polskich stworzeń, zagrożonych wyginięciem.